Lenen
Iedereen kent het wel, lenen. Iemand heeft iets wat jij wilt hebben, je leent het en geef het op een gegeven moment terug. Als kind leende je waarschijnlijk van je vriendjes en vriendinnetjes, tegenwoordig lenen we vooral geld van banken en andere bedrijven.
Geld lenen is mogelijk voor eigenlijk alles, wil je een nieuwe auto of keuken aanschaffen, of lekker op vakantie gaan?
Of misschien wil je je eigen bedrijf starten, of uitbreiden? Er is bijna altijd wel iemand te vinden die je geld wil lenen, maar afhankelijk van je omstandigheden en doel kan het wel eens lastig zijn.
Soorten leningen
Als je nu besluit om een lening af te sluiten, dan is de vraag “wat voor soort lening, en bij wie”?
Laten we eerst eens kijken naar de soorten leningen.
- Allereerst zijn er de Persoonlijke Leningen (PL). Daarbij leen je een bedrag tegen een vaste rente, en over een vaststaande periode, bijvoorbeeld 5 jaar. Je weet elke maand precies wat je moet terugbetalen aan deze lening, en na 5 jaar is je lening afgelost.
- Een Doorlopend Kredietwerkt iets anders. Hierbij leen je een bedrag, maar wat je hebt afgelost, mag je ook weer opnemen. Als je tussentijds geld opneemt, wordt de looptijd natuurlijk ook langer, of je moet daarna meer per maand gaan aflossen. Omdat een Doorlopend Krediet variabele rente heeft, betaal je de ene maand betaal meer dan de andere maand.
- Deze lening wordt vaak gebruikt voor bijvoorbeeld verbouwingen, omdat de kosten dan meestal hoger uitvallen dan je in eerste instantie dacht. Hoewel veel mensen het niet als een lening zien, is een hypotheek ook een lening, en vaak de hoogste die je ooit zult doen. Hierin zijn zoveel verschillende soorten en variaties dat we hier niet op alle details kunnen ingaan. Een groot verschil tussen een PL, Doorlopend Krediet en een hypotheek, is dat bij een hypotheek het huis als onderpand geldt, dit staat bekend als onroerend goed. Bij “gewone” leningen wordt vaak alleen gekeken naar hoeveel je verdient en wat voor schulden je hebt (gehad). Bij een hypotheek wordt ook gekeken naar waar het huis staat en of je er niet teveel voor betaald.
- Een zakelijke lening is een lening die bedoeld is om bedrijf te starten, of aan geld te helpen om te overleven of te groeien. Aan een zakelijke lening worden veel condities verbonden door de geldverstrekker, laat je daarom vooraf goed informeren.
- Creditcards en krediet (rood staan bij de bank, of krediet van een winkel of postorderbedrijf) zijn twee andere soorten leningen die vaak niet als lening worden ervaren. Maar vergis je niet, dit zijn echte leningen, en de rentes zijn vaak erg hoog.
- Een flitslening is een vorm van lenen die de laatste jaren meer in opgang is. Hierbij sluit je een lening af voor meestal een nogal klein bedrag, en dit betaal je binnen maximaal 60 dagen terug. Het afsluiten hiervan is
simpel, een webformulier of sms is vaak voldoende, en je geld staat vaak binnen een paar uur op je rekening.
- Een vreemde eend in de bijt is Private lease. Heel makkelijk, je betaalt een vast bedrag per maand en daarvoor rij je in een nieuwe auto en zijn alle kosten behalve de benzine betaald.
Banken zien Private Lease wel als een soort lening, waardoor bijvoorbeeld een hypotheekaanvraag wordt afgewezen.
- Een lening sluit je af bij een bank, een commerciële geldverstrekker, familie of een geldschieter. Maar tegenwoordig heb je ook mogelijkheden om via Internet aan geld te komen, door middel van crowdfunding.
Elke optie heeft voor- en nadelen. Een bank of commerciële verstrekker is het meest bekend en voor de meeste mensen de eerste mogelijkheid waar ze naar kijken.
Een voordeel is dat de regels duidelijk zijn vastgelegd, je weet precies waar je aan toe bent. Een nadeel is als je in betalingsproblemen komt dan zal een bank zal altijd proberen zijn geld te krijgen, zelfs als ze beslag moeten leggen op loon of uitkering.
Lenen van vermogende familieleden of vrienden lijkt een goede manier om als je geld nodig hebt. Het voordeel is dat je elkaar direct kent, en je misschien een lening kunt afsluiten die door een bank wordt geweigerd.
Het nadeel is dat de verhoudingen onder druk kunnen komen te staan, zeker als je eens wat problemen hebt om af te lossen. De Franse dichter Jean Antoine Petit-Senn zei hierover al “Als een vriend je vraagt om geld te lenen, denk dan na welke van de twee je wil verliezen.”
Wanneer je toch besluit te lenen bij, of uit te lenen aan, familie of vrienden, zorg dan dat een aantal zaken goed zijn vastgelegd.
Lenen bij een geldschieter kan snel en makkelijk zijn. We gaan even uit van iemand die op een legale manier geld wil uitlenen, niet iemand die tegen woekerrentes geld uitleent, en “wel even langskomt als je niet kan betalen”.
Meestal wil een geldschieter geld uitlenen als het gaat om bedrijfsmatige activiteiten. Dit kan het opstarten of uitbreiden van een bedrijf zijn, maar bijvoorbeeld ook al je een nieuwe productlijn wilt opzetten.
Een geldschieter wil meestal, maar niet altijd, een aandeel in het bedrijf hebben in ruil voor de lening. Dit aandeel wordt dan afgekocht door de lening terug te betalen.
Een moderne manier van geld lenen is crowdfunding. Hierbij leen je geld van een groep mensen, die je zelf niet kent. Iedereen leent je dan een stukje van het totale bedrag en krijgt hiervoor een beter rendement dan mogelijk is door te sparen. Er zijn sites voor leningen voor consumenten of bedrijven, om een woning aan te schaffen en nog veel meer.
Bekende voorbeelden hiervan zijn onder andere de site geldvoorklaar met name voor bedrijven, maar ook banken doen tegenwoordig mee.
Crowdfunding is hiermee een goed optie om te overwegen, maar je moet er zelf wel aan werken. Er zullen maar weinig mensen geld aan je geven als je geen goed verhaal hebt.
Voor welke manier je ook kiest om een lening af te sluiten, vaak moet je aan allerlei voorwaarden voldoen. Bijna altijd wordt gecontroleerd of je niet slecht staat aangeschreven bij het Bureau Krediet Registratie, oftewel het BKR. Ook kijken bedrijven naar je inkomsten. Als je geen vast contract hebt, of zzp’er bent, is het vaak moeilijk een lening te krijgen. Of de condities zijn slechter, zoals bijvoorbeeld een hogere rente of kortere looptijd.
De bekende slagzin “geld lenen kost geld”, is helemaal waar. Zeker als je geld leent van bedrijven staat hier altijd een rente tegenover die je moet betalen. De maximale rente is wettelijk vastgelegd, maar de werkelijke rente is afhankelijk van jouw omstandigheden.
Bedrijven kijken naar je leeftijd, inkomen, mogelijke registratie bij het BKR, je woonsituatie (huur of koop) en burgerlijke staat. Als ze vinden dat je een hoger risico bent, bijvoorbeeld als zelfstandige, dan zijn de rentes vaak ook een stuk hoger.
Het is altijd slim om een extra verzekering af te sluiten zodat je schuld wordt kwijtgescholden bij overlijden. Hiermee voorkom je dat nabestaanden met jouw schuld blijven zitten.
Bij sommige leningen zit zo’n verzekering standaard in het pakket en is de rente dus wat hoger, controleer dit altijd voor je een lening of extra verzekering afsluit. Soms is het verstandiger een lagere rente te kiezen en zelf een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten.
Flitskredieten hanteren bijna allemaal de maximale rente, maar brengen vaak nog extra kosten in rekening zoals registratiekosten. En als je niet op tijd betaald zijn de boetes ook extreem hoog.
Ook creditcards hanteren een hoge rente, en postorderbedrijven hebben er ook een handje van fors te rekenen.
In veel gevallen is het dan ook beter om een lening af te sluiten, dan via een creditcard of postorderbedrijf een krediet te openen.
Let op; bij veel postorderbedrijven is het mogelijk een extra verzekering af te sluiten. Hiermee wordt het nog openstaande bedrag voldaan, mocht je in betalingsproblemen komen of komen te overlijden. Kijk op onze site naar de ervaringen van anderen en lees altijd goed de voorwaarden na. Er zijn bijvoorbeeld verzekeringen die weigeren uit te betalen omdat je te laat claimt of op andere gronden die niet duidelijk waren bij het afsluiten van de verzekering.
Controleer ook altijd of het mogelijk is een lening tussentijds af te lossen, of extra aflossingen te doen. Zeker voor hypotheken geldt dat voortijdig aflossen veel geld kost.
Behalve bij de flitskredieten is geld lenen zonder BKR toetsing praktisch onmogelijk. Tenzij je onderhands leent, dus niet via een bedrijf, maar via vrienden of kennissen. Dit kan soms wel lastig zijn, onder andere die telefoon die je “gratis” bij je abonnement kreeg staat bij het BKR geregistreerd. Maar ook schulden die allang zijn opgelost blijven je 5 jaar achtervolgen.
Alle bovenstaande leningen zijn zogenaamde consumptieve kredieten, hierbij geef je geen goederen in onderpand. Met uitzondering van hypotheken, waarbij onroerend goed het onderpand is.
Er zijn ook leningen waarbij je wel iets in onderpand geeft, zoals sieraden, je auto of iets anders van waarde. Deze pandjeshuizen, of lommerds zoals ze vroeger genoemd werden, kunnen een goed alternatief zijn als je snel even wat geld nodig hebt, en iets van waarde hebt wat je toch niet gebruikt.
Alternatief voor een commercieel pandjeshuis zijn de pandjeshuizen die door gemeenten zijn opgezet en worden beheerd. Vaak hebben deze namen als Stadsbank of Bank van Lening.
Het is altijd goed te bekijken of een lening echt nodig is, of dat je beter even kunt sparen. Als je besluit een lening af te sluiten overweeg dat zorgvuldig welke soort lening voor jou het best uitkomt. Wij raden je altijd af om een flitskrediet te nemen, of geld via je of lening via je creditcard of een postorderbedrijf te lenen. De kosten zijn fors hoger dan bij een “normale” lening en zijn vaak de oorzaak van nog grotere schulden.
Het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) heeft een checklist gemaakt die je kan helpen een goede keuze te maken, en de ervaringen van anderen op onze site kunnen je ook hierbij helpen.
Verder kan je bij Consumind Finance veel informatie vinden over financiële vraagstukken.
En uiteindelijk is er de site Wijzer in geldzaken, een initiatief van het ministerie van Financiën. Deze biedt ook veel informatie die je verder helpt.
En natuurlijk vind je op onze site de echte en onafhankelijke meningen van consumenten, daarom raden we je altijd aan om deze ervaringen eerst goed door te nemen.
